მთავარი/სამინისტრო/განათლებისა და კულტურის სამინისტრო/ახალი ამბები
განათლებისა და კულტურის სამინისტრო

ახალი ამბები

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროში ამ დღეებში ქვეპროგრამის - ფოტოკონკურსი: ,,აფხაზეთის ისტორიულ-არქიტექტურული ძეგლები“ შედეგები შეჯამდა და გამარჯვებულები გამოვლინდა. ქვეპროგრამა განახორციელა სამინისტროს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სამსახურმა და გულისხმობდა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ამსახველი ფოტომასალის მოპოვებას, ფირზე მათი ამჟამინდელი მდგომარეობის აღბეჭდვას.

კონკურსში მონაწილეობდნენ ოკუპირებული გალის ტერიტორიაზე მცხოვრები და საკითხით დაინტერესებული პირები. მათ თავიანთი შესაძლებლობებიდან გამომდინარე, აფხაზეთის ა/რ ტერიტორიაზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები ფოტოებზე აღბეჭდეს. ფოტოკონკურსის ფარგლებში შემოვიდა: ანაკოფიის ციხის; ახალი ათონის, ჭუბურხინჯის წმინდა გიორგის, ფიჩორის, სოფელ წარჩეს ეკლესიების; სათანჯოს ჯიხას; ალოიზის სასახლის და სხვა არქიტექტურული ნაგებობების ამსახველი ფოტო-მასალა. ფოტოკონკურსში გამარჯვებული პირების მიერ გამოგზავნილი ფოტოები მათ ამჟამინდელ მდგომარეობას ზუსტად აღწერს და გადმოსცემს. საგულისხმოა, რომ ანალოგიური ფოტომასალა აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტროს არქივში არ მოიპოვებოდა. ფოტოკონკურსის ფარგლებში, სამინისტროში სპეციალურად შექმნილმა კომისიამ გამოავლინა გამარჯვებულები (3 გამარჯვებული კონკურსში) და ისინი მობილური ტელეფონით დააჯილდოვა.

პროექტის შედეგად განახლდება აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე არსებული ისტორიულ-არქიტექტურული ნაგებობებისათვის საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსის მინიჭების პროცესი.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროში ქვეპროგრამის - „კარიერის დაგეგმვა, პროფესიული ორიენტაცია და სახელობო სწავლება სკოლებში“ - ფარგლებში შექმნილი ნამუშევრების გამოფენა გაიმართა.

ქვეპროგრამის მიზანია დახმარება გაუწიოს მოსწავლეებს (საბაზო და საშუალო საფეხური) მომავალი პროფესიული საქმიანობის გააზრებულად არჩევასა და კარიერის სწორად დაგეგმვაში, ასევე ხელი შეუწყოს სკოლებში არსებული სახელობო პროგრამების განხორციელება-განვითარებას, სასკოლო ინიციატივების წახასალისებას, მოსწავლეთათვის მთელი ცხოვრების განმავლობაში სწავლის პრინციპების გაცნობას.

სახელობო სწავლება ხორციელდება აფხაზეთის №1, 2, 3, 5 ,6 ,7 ,10, 11, 12, საჯარო სკოლებში. მოსწავლეები ქვეპროგრამის ფარგლებში ეუფლებიან სხვადასხვა პროფესიას, კერძოდ, ჭრა-კერვას, ქარგვას, მინაზე ვიტრაჟულ ხატვას, თიხაზე მუშაობას. გამოფენაზე წარმოდგენილი საუკეთესო ნამუშევრებისა და პროექტში მონაწილეობისათვის სკოლებს სიგელები და ფასიანი საჩუქრები გადაეცათ.

„კულტურული მემკვიდრეობა კონფლიქტურ ტერიტორიებზე“, - ასე ერქვა სამეცნიერო კონფერენციას, რომელიც საქართველოს ეროვნული მუზეუმის აუდიტორიაში ხელოვნების საერთაშორისო ცენტრის ორგანიზებით, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს და სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციის მხარდაჭერით გაიმართა.


კულტურული მემკვიდრეობისა და ფასეულობების დაცვა კაცობრიობის ერთ-ერთი მთავარი საზრუნავია, თუმცა დღევანდელ მსოფლიოში მიმდინარე რეგიონალურ კონფლიქტებს ამ მიმართულებით აუნაზღაურებელი ზიანი მოაქვს. კონფლიქტურ ტერიტორიებზე, ბუნებრივია, შეფერხებულია კულტურული მემკვიდრეობის დასაცავად საერთაშორისო მექანიზმების მოქმედება და მათი დაცვა-გადარჩენა განსაკუთრებული საფრთხის წინაშეა. ეს პრობლემები, სამწუხაროდ, საქართველოს წინაშეც მწვავედ დგას, რაც ამ საკითხებზე ფართო მსჯელობის აუცილებლობის, საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარებისა და გამოსავლის ძიების გადაუდებელ საჭიროებას ქმნის.


ამდენად, კონფერენციის მიზანი იყო ოკუპირებულ ტერიტორიებზე არსებული კულტურული მემკვიდრეობის მოძრავი და უძრავი ძეგლების შესახებ უახლესი კვლევების წარმოჩენა და ფართო საზოგადოებისთვის გაცნობა, მათ დასაცავად საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარება და მსჯელობა კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების ამჟამინდელ მდგომარეობაზე.


კონფერენციას ესწრებოდნენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის მოადგილე ლევან ხარატიშვილი, აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრი მანანა ქვაჩახია, სამხრეთ ოსეთის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი დიმიტრი სანაკოევი, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილე მამუკა ცოტნიაშვილი, ხელოვნების საერთაშორისო ცენტრის პრეზიდენტი მარიამ დვალიშვილი და სხვ.


კონფერენციაზე გამომსვლეთა შორის იყვნენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს, სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციის, გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის კვლევის ეროვნული ცენტრის, ა. ქუთათელაძის სახ. თბილისის სახელმწიფო სამხატვრო აკადემიის, საქართველოს ეროვნული მუზეუმის, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის, ლურჯი ფარის საქართველოს კომიტეტის წარმომადგენლები.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, ხელოვნების და მიმდინარე ღონისძიებების სამსახურის ორგანიზებით, ვ. არქანიას სახელობის არტ-გალერეაში სოხუმის კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრის მსახიობის კახაბერ შარაბიძის 55 წლის იუბილისადმი მიძღვნილი საღამო მოაწყო.


სოხუმის თეატრის მსახიობსა და ამავდროულად დირექტორს კახაბერ შარაბიძეს 2018 წელს დაბადებიდან 55, ხოლო თეატრში მოღვაწეობიდან 35 წელი უსრულდება. იგი 1983 წლიდან დღემდე ერთგულად ემსახურება სოხუმის კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სახელმწიფო დრამატულ თეატრს, რომლის სცენაზეც არაერთი საინტერესო როლი და დასამახსოვრებელი სახე შექმნა სპექტაკლებში: „ერთი ცის ქვეშ,“ „მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი“, „მუნჯის ენა.“ ამჟამად კი იგი სპექტაკლში „იესოს საქმე“ მთავარ როლს ასრულებს.


საიუბილეო საღამოს ფონად გასდევდა კახაბერ შარაბიძის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის ამსახველი ფოტო და ვიდეო მასალისგან მომზადებული ვიდეო-კოლაჟი. საღამოს უძღვებოდა სოხუმის კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი დავით საყვარელიძე. ხელოვანის მიერ განვლილი შემოქმედებითი გზა გაიხსენეს და წარმოაჩინეს: აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრმა მანანა ქვაჩახიამ, აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრის მოადგილემ ჯაბა ჯაიანმა, კინომსახიობთა თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელმა გიორგი სიხარულიძემ, აფხაზეთის სიმღერისა და ცეკვის სახელმწიფო აკადემიური ანსამბლის სამხატვრო ხელმძღვანელმა ლევან ღვინჯილიამ, სოხუმის თეატრის მსახიობებმა - მერაბ ყოლბაიამ, ნუგზარ წერედიანმა, ჯულიეტა პაკელიანმა და სხვ.
აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ ამ საიუბილეო თარიღთან დაკავშირებით სოხუმის კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრის მსახიობს კახაბერ შარაბიძეს, აფხაზეთის ა/რ მადლობის სიგელი გადასცა. ასევე, აფხაზეთის ა/ რ უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ ელგუჯა გვაზავამ კულტურის სფეროში ხანგრძლივი, ნაყოფიერი მოღვაწეობის, თეატრალური ხელოვნების განვითარებაში შეტანილი პირადი წვლილის, მაღალი მოქალაქეობრივი პოზიციისა და საზოგადოებრივი აქტიურობისათვის კახაბერ შარაბიძეს აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს საპატიო სიგელი გადასცა.

კახაბერ შარაბიძის შემოქმედებითი საღამო კიდევ უფრო მრავალფეროვანი გახადეს აფხაზეთის საგუნდო კაპელის დუეტმა, მუსიკოსებმა ვაჟა ჩუბინიძემ და ანრი მერაბოვმა.


საღამოს მსახიობის ახლობლები, მეგობრები და დევნილი საზოგადოების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

 

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, სპორტისა და ახალგაზრდულ საქმეთა სამსახურის ორგანიზებითა და  აფხაზეთის რაგბის ფედერაციისა და გალის რესურსცენტრის  მხარდაჭერით (ქ. თბილისი, მუხიანის დასახლება, „ხვამლი-არენაზე“)  რაგბის ფესტივალი ჩაატარა.

ფესტივალში მონაწილეობდნენ საქართველოს სხვადასხვა რეგიონის მორაგბეთა შემდეგი გუნდები:  აფხაზეთი, ზუგდიდი, ხვამლი, ხვამლი 2, წიქარა - თბილისი, ავჭალა (თბილისი), თბილისის აკადემია - 1, თბილისის აკადემია - 2, ჩოხოსნები (თბილისი), რაგბის კლუბი „არმია“, სულ  200-ზე  მეტი მოზარდი.

ფესტივალს ესწრებოდა საქართველოს რაგბის ნაკრების კაპიტანი შალვა სოფიაშვილი, აფხაზეთის რაგბის ფედერაციის პრეზიდენტი სანდრო ესაკია, აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სპორტისა და ახლაგაზრდულ საქმეთა სამსახურის  უფროსი ვიტალი ბენდელიანი, გალის რესურსცენტრის უფროსი ნონა შონია და სხვ.

ფესტივალის მიზანია რაგბის პოპულარიზაცია და ცხოვრების ჯანსაღი წესის დანერგვა აფხაზეთიდან დევნილ მოსახლეობაში.

 

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, ვალერი არქანიას სახელობის არტ-გალერეაში აფხაზეთის საჯარო და საშუალო სკოლების ღვაწლმოსილი პედაგოგებისა და წარმატებული ახალგაზრდების (სტუდენტებისა და მოსწავლეების დაჯილდოების ცერემონიალი გამართა.

ღვაწლმოსილ პედაგოგებს თავდადებული საქმიანობისთვის, ხოლო წარმატებულ ახალგაზრდებს ნიჭიერებისა და შრომისმოყვარეობისათვის მადლობა გადაუხადეს, აღიარება მიულოცეს და საჩუქრები გადასცეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა მანანა ქვაჩახიამ.


აფხაზეთის ა/რ განათლების სისტემაში ხანგძლივი და ნაყოფიერი მოღვაწეობისთვის მადლობის სიგელებითა და ფასიანი საჩუქრებით დაჯილდოვდნენ: ციალა რუსია, სოხუმის შოთა რუსთაველის სახელობის №1 საშუალო სკოლის ინგლისური ენის პედაგოგი; ციური კბილაშვილი, ზემო აფხაზეთი, აჟარის საშუალო სკოლის მატემატიკის პედაგოგი; ჯულიეტა ჯიქია, ქ. გაგრის შოთა რუსთაველის სახელობის №1საშუალო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგი; . ნატრული ჩაგანავა-კვეშელავა, ქ. გალის №1 საშუალო სკოლის დაწყებითი კლასების პედაგოგი; ლოლა ხორგუანი, ქ. გალის №1 საშუალო სკოლის ინგლისური ენის პედაგოგი; მედიკო კვარაცხელია, ქ. სოხუმის №16 საშუალო სკოლის დირექტორი; ლეილა ფარცვანია, ქ. სოხუმის №1 საშუალო სკოლის ინგლისური ენის პედაგოგი; მანანა დოლიძე, ქ. სოხუმი, ამჟამად ქ. თბილისის №51 საჯარო სკოლის მათემატიკის მასწავლებელი.


აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტროს მიერ ჩატარებული გამოკითხვა-კონკურსის შედეგად, აფხაზეთის საჯარო სკოლების საუკეთესო პედაგოგის წოდება მიენიჭათ: აფხაზეთის ა/რ მე-11 საჯარო სკოლის დაწყებითი კლასების პედაგოგს ირა გელანტიას, აფხაზეთის ა/რ მე-7 საჯარო სკოლის სამოქალაქო განათლების პედაგოგს ნინო ფარულავასს და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მე-5 საჯარო სკოლის გეოგრაფიისა და სამოქალაქო განათლების პედაგოგს თეა კუხიანიძეს.


გარდა ამისა, ფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის ინიციატივით დაწესებული ილია ვეკუასა და ჟიული შარტავას სახელობის სტიპენდიები გადაეცათ საქართველოს სხვადასხვა უმაღლესი სასწავლებლების წარმატებულ სტუდენტებს. კერძოდ, ილია ვეკუას სახელობის სტიპენდია - სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა და ჯანდაცვის ფაკულტეტის გეოგრაფიის საბაკალავრო პროგრამის სტუდენტს ნინო ყრუაშვილს; ჟიული შარტავას სახელობის სტიპენდია კი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიისა და განათლების მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამაგისტრო პროგრამის „განათლების მეცნიერებები“ სტუდენტს გიორგი დუნდუასა და კავკასიის უნივერსიტეტის ეკონომიკის სკოლის საბაკალავრო პროგრამის სტუდენტს დავით ესართიას.


დასასრულ, საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს პროგრამის „ჩემი პირველი კომპიუტერი“ ფარგლებში აფხაზეთის საჯარო და საშუალო სკოლების 7-8-9 კლასების წარჩინებულ მოსწავლეებს ნოუთბუქები გადაეცათ.
ღვაწლმოსილი პადაგოგებისა და წარმატებული ახალგაზრდების დაჯილდოების ცერემონიალს ესწრებოდნენ აფხაზეთის ა/რ საჯარო სკოლების დირექტორები, მასწავლებლები, მოსწავლეები და მათი მშობლები.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროში მორიგი ორთვიანი სტაჟირების შედეგი შეჯამდა. უკვე წლებია, რაც აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრო წარმატებით ახორციელებს სტაჟირების სახელმწიფო პროგრამას, რომლის მიზანია სამინისტრომ თუნდაც მცირედი წვლილი შეიტანოს ქვეყნის მასშტაბით მაღალკვალიფიციური კადრების მომზადებაში, მათი პროფესიული დონის ამაღლებაში, პრაქტიკული უნარ-ჩვევების გამომუშავებასა და სრულყოფაში. ამჟამად ორთვიანი სტაჟირება სამინისტროს საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამმართველოში გაიარა თეონა გიგიბერიამ, სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის უცხო ენათა ფაკულტეტის სტუდენტმა.


თეონა გიგიბერიას სტაჟირების სერთიფიკატი გადასცა აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრმა მანანა ქვაჩახიამ. მინისტრმა სტაჟიორის საქმიანობა დადებითად შეაფასა, მადლობა გადაუხადა მას სამინისტროს საქმიანიობაში აქტიური მინაწილეობისათვის და წარმატებები უსურვა.

2018 წლის 3 - 4 ნოემბერს ქ. თბილისში აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამსახურის ინიციატივითა და აფხაზეთის ძიუდოს ფედერაციის მხარდაჭერით აფხაზეთის ომში დაღუპულ მეომართა ხსოვნის ტურნირი ჩაატარა ძიუდოში 2006-2007 წ.წ. დაბადებულ სპორტსმენთა შორის.

დაძაბული ორთაბრძოლების შემდეგ გამოვლინდნენ ტურნირის გამარჯვებული და პრიზიორი სპორტსმენები აფხაზეთიდან: ჩორგოლიანი მიხეილი - მეორე ადგილი, 46 კგ.; კვაბზიჩიძე დავითი - მესამე ადგილი, 46 კგ.; შეყრილაძე ირაკლი - მესამე ადგილი, 55 კგ.; პანკელაშვილი ბესო - მესამე ადგილი, 50 კგ.; სეტიელი ლუკა - პირველი ადგილი, 60 კგ.; კურტანიძე გიორგი - მესამე ადგილი, 66 კგ.; მახათაძე ლუკა - პირველი ადგილი, +66 კგ.

შეჯიბრებაში გამარჯვებული და პრიზიორი სპორტსმენები მედლებით, თასებით და დიპლომებით დაჯილდოვდნენ.

2018 წლის 30 ოქტომბერს ქ. თბილისში, ჭადრაკის სასახლეში აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, სპორტისა და ახალგაზრდობის საქმეთა სამსახურის ინიციატივითა და აფხაზეთის ჭადრაკის ფედერაციის მხარდაჭერით, ჩაატარა აფხაზეთის ღია პირველობა ჭადრაკში მოსწავლეთა შორის. მთავარი მსაჯი იყო ლელა თანდაშვილი.


დაძაბული პაექრობის შემდეგ ადგილები შემდეგნაირად გადანაწილდა :
გოგონებს შორის: ელენე შელია - პირველი ადგილი; ბელა ნაჭყებია - მეორე ადგილი; ელენე თოლორაია - მესამე ადგილი.
ვაჟებს შორის: ილია კავკასიძე - პირველი ადგილი; გაბრიელ პირველი - მეორე ადგილი; ვახტანგ ფერაძე - მესამე ადგილი.
ტურნირს ესწრებოდნენ აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრის პირველი მოადგილე როლანდ ნიჟარაძე, საქართველოს ჭადრაკის ეროვნული ფედერაციის ვიცე-პრეზიდენტი ზურაბ მიქაძე, სამინისტროს თანამშრომლები და სხვ.


აფხაზეთის ღია პირველობაზე ჭადრაკში საპრიზო ადგილზე გასული მოსწავლეები შესაბამისი ხარისხის დიპლომებით, თასებით, მედლებით, ფასიანი პრიზებით დაჯილდოვდნენ.

27 ოქტომბერი აფხაზური ენის დღეა. აფხაზური ენა, ქართულთან ერთად, საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აფხაზეთის ტერიტორიაზე არის სახელმწიფო ენა. შესაბამისად, საქართველოს ხელისუფლება მის დაცვასა და განვითარებაზე მუდმივად ზრუნავს. აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა და აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტრო ამ დღეს ტრადიციულად აფხაზური ენის კვირეულით ეხმიანებიან. კვირეული წლეულს 22 ოქტომბერს დაიწყო და 27 ოქტომბრამდე გასტანა. კვირეულის ფარგლებში აფხაზეთის საჯარო სკოლებში შესაბამისი ხასიათის ღონისძიებები გაიმართა. შემაჯამებელი საღამო კი ჩატარდა საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის საგამოფენო დარბაზში. საღამოს ესწრებოდნენ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, აფხაზეთის მთავრობისა და საზოგადოების წარმომადგენლები.


საღამოზე აფხაზური ენის დაცვისა და განვითარების მნიშვნელობაზე, ამ თვალსაზრისით საქართველოს ხელისუფლების მიერ გატარებულ ღონისძიებებსა და სპეციალურ პროგრამებზე ისაუბრეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა მანანა ქვაჩახიამ, საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის გენერალური დირექტორის მოადგილემ მირიან ხოსიტაშვილმა, პროფესორმა და აფხაზოლოგმა თეიმურაზ გვანცელაძემ, მწერალმა და ჟურნალისტმა შორენა ლებანიძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის საჯარო სკოლის დირექტორებმა და აფხაზური ენის პედაგოგებმა. საღამოს უძღვებოდა პოეტი მანონ ბულისკერია.


საგამოფენო დარბაზში ეროვნული ბიბლიოთეკის ფონდში დაცული უნიკალური აფხაზურენოვანი წიგნები იყო გამოფენილი, ასევე წარმოდგენილი იყო აფხაზეთის საჯარო სკოლების მოსწავლეების მიერ შესრულებული აფხაზური კალიგრაფიის ნიმუშები. მოსწავლეებმა ასევე აფხაზური ლექსები და მუშნი ლასურიას მიერ აფხაზურ ენაზე თარგმილი "ვეფხისტყაოსნის" ფრაგმენტები წაიკითხეს.

ჟურნალ ,,იალქანის“ რედაქტორმა ნანა ჭანტურიამ ამ ჟურნალის საგანგებო, აფხაზურენოვანი გამოცემა ,,ცა აფხაზური“ წარადგინა. ჟურნალისტმა ირმა ოსიამ ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის აპარატის სპეციალური პროგრამის ფარგლებში შექმნილი აფხაზური ენის თვითმასწავლებლი - ანიმაციური ელექტრონული სასაუბრო პროგრამის „ვისწავლოთ აფხაზური ენა - ზეპირმეტყველება" მნიშვნელობაზე ისაუბრა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტრო პროექტის „საინფორმაციო ბანკის შექმნა საზღვარგარეთ მცხოვრებ აფხაზეთიდან ლტოლვილ წარმატებულ ახალგაზრდებზე“ ფარგლებში ქმნის საინფორმაციო ბანკს საზღვარგარეთ მცხოვრებ აფხაზეთიდან ლტოლვილ წარმატებულ ახალგაზრდებზე.

პროექტი მიზნად ისახავს საზღვარგარეთ მცხოვრები   (სასწავლებლად ან სამუშაოდან წასული) აფხაზეთიდან ლტოლვილი ახალგაზრდების მოძიებას, მათზე ინფორმაციის მოპოვებას - სად და როდიდან იმყოფებიან იქ, რა გზა გაიარეს, როგორ გადალახეს წინააღმდეგობები და როგორ მიაღწიეს ამა თუ იმ წარმატებას;   ამ ინფორმაციის დასაზუსტებლად კი დაეგზავნებათ მათ სპეციალურად შედგენილი ანკეტები.       

პროექტის მიზანია ზემოთ ხსენებული კატეგორიის ახალგაზრდებთან ვირტუალური კონტაქტის დამყარება, დამეგობრება და საბოლოოდ მოძიებულ მასალებზე დაყრდნობით კრებულის გამოცემა.

დაინტერესებულ პირებს შეუძლიათ, გამოგვეხმაურონ და მოგვაწოდონ შესაბამისი ინფორმაცია ნომერზე - 577 09 22 42.

2007 წლიდან ყოველ 27 ოქტომბერს აფხაზური ენის დღე  აღინიშნება. აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა და აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტრო ამ დღეს ტრადიციულად აფხაზური ენის კვირეულის სახით ეხმიანებიან. კვირეული წლეულს 22 ოქტომბერს დაიწყო და 27 ოქტომბრამდე გასტანს. კვირეულის ფარგლებში აფხაზეთის საჯარო სკოლებში სხვადასხვა სახის ღონისძიება გაიმართება.

2018 წლის 22 ოქტომბერს აფხაზური ენის კვირეული გაიხსნა სსიპ თემურ ბოკუჩავას სახელობის აფხაზეთის №7 საჯარო სკოლის ბიბლიოთეკის დარბაზში, რომელსაც ესწრებოდნენ მე-9, მე-10, მე-11 კლასის მოსწავლეები, მასწავლებლები და სკოლის დირექცია.

კონფერენციაზე სამოქალაქო განათლების პედაგოგმა ნინო ფარულავამ წარმოადგინა თემა ქართველი და აფხაზი ხალხის ძირძველ ურთიერთობაზე, კულტურულ ფასეულობებზე, შერვაშიძეთა საგვარეულო ისტორიაზე, სოხუმში ილია ჭავჭავაძის სტუმრობასა და მისი მასპინძლობის შესახებ; სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის პედაგოგმა ნარგიზა ნარსიამ მოიხმო ეპიზოდები 70-80-იანი წლების აფხაზეთის კულტურული ცხოვრებიდან, ისაუბრა სოხუმის კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სახელმწიფო დრამატული თატრის როლზე, იქ მოღვაწე გამოჩენილ მსახიობებზე, აფხაზ და ქართველ პოეტებზე; სკოლის მე-11 კლასის მოსწავლემ ლანა კვაშილავამ წაიკითხა თემა: „ცოტა რამ გიორგი შარვაშიძისა და XIX საუკუნის მეორე ნახევრის ქართველი ინტელიგენციის ურთიერთობიდან; აფხაზური ენის მასწავლებელმა ანგელინა გოგიამ ისაუბრა ქართულ-აფხაზურ ურთიერთობებზე და შეეხო ქართველთა და აფხაზთა ქორწინებას, რომლის ნათელი მაგალითი მისი საკუთრი ოჯახია. მან ისაუბრა აგრეთვე  სკოლაში აფხაზური ენის სწავლების მნიშვნელობაზე.

აფხაზური ენის კვირეული აფხაზეთის ყველა საჯარო სკოლაში გაიმართება.

 

 

აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტროს სტრატეგიულ მიმართულებას წარმოადგენს აფხაზეთის კულტურულ ფასეულობებზე ზრუნვა და მათი პოპულარიზაციის ხელშეწყობა. რუსეთის მიერ განხორციელებული ვანდალური აქტების შედეგად აფხაზეთში კულტურული მემკვიდრეობა კარგავს თავის პირვანდელ სახეს. აფხაზეთის ტერიტორიის ოკუპაციის შედეგად ჩვენ მკვლევარებს არ აქვთ შესაძლებლობა აფხაზეთის კულტურული მემკვიდრეობის მონახულებისა და კვლევითი სამუშაოების ჩატარებისა.

ამ მიზნით აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტროს პროექტის ფარგლებში, ამავე სამინისტროს კულტურულ ფასეულობათა დაცვის სამსახურის მიერ ითარგმნა და გამოიცა ლევან რჩეულიშვილის წიგნი - „VIII-X საუკუნეების გუმბათოვანი ხუროთმოძღვრება აფხაზეთში“ 1988 წ. ნაშრომში განხილულია აფხაზეთის ა/რ ტერიტორიაზე არსებული VIII-X საუკუნეების გუმბათოვანი ხუროთმოძღვრების ძეგლები. ლევან (ლეო) რჩეულიშვილის ხელახალი გამოცემა - „VIII-X საუკუნეების გუმბათოვანი ხუროთმოძღვრება აფხაზეთში“ წარმოდგენილია ქართულ და რუსულ ენებზე. ასევე ხელახალი გამოცემის რეზიუმე ითარგმნა გერმანულიდან ინგლისურ ენაზე. წიგნის ხელახალი გამოცემის მთავარი რედაქტორია დიმიტრი თუმანიშვილი, გამოცემის რედაქტორები არიან აგრეთვე ირაკლი გელენავა, გიორგი პატაშური და ქეთევან დავითაია.

გარდა ამისა, აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტრომ, კულტურულ ფასეულობათა დაცვის სამსახურის ორგანიზებით, გამოსცა ალბომი „საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობა აფხაზეთი - მოკლე მიმოხილვა“, რომელშიც შესულია აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის არიქტექტურის, მცირე ხელოვნებისა (რელიეფები, ჭედრუობა) და ხელნაწერების ნიმუშები, მათ შორის ამავე ტერიტორიაზე არქეოლოგიური გათხრების შედეგად აღმოჩენილი მასალების ილუსტრაციები. ალბომში აფხაზეთის ა/რ მატერიალური კულტურული მემკვიდრეობა წარმოდგენილია უახლესი ფოტო-მასალით. ალბომი „საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობა აფხაზეთი - მოკლე მიმოხილვა“ წარმოდგენილია ქართულ და ინგლისურ ენაზე, ტექსტის ავტორია სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი ლია ახალაძე.

აღსანიშნავია, რომ ეს გამოცემები წარმოდგენილი იყო ქალაქ ფრანკფურტში გამართულ წიგნის ბაზრობაზე. გამოცემების მიზანია აფხაზეთის კულტურული მემეკვიდრეობის შესახებ ინფორმაციის გავრცელება და პოპულარიზაცია, როგორც ქვეყნის შიგნით ისე მის ფარგლებს გარეთ.

ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობაზე აფხაზეთის თემატიკაზე (მუსიკა, კულტურული მემკვიდრეობა, მეცნიერება და ა.შ) გამოცემული, როგორც ქართულენოვანი, ისე აფხაზურ ენაზე თარგმნილი ლიტერატურა გამოიფინა. 

აქვე გაიმართა აფხაზური ენის თვითმასწავლებელი - ანიმაციური ელექტრონული სასაუბრო პროგრამის „ვისწავლოთ აფხაზური ენა - ზეპირმეტყველება" პრეზენტაცია. ელექტრონული სასაუბრო ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის აპარატის სპეციალური პროგრამის ფარგლებში შეიქმნა. აფხაზური ენის თვითმასწავლებლის საშუალებით ნებისმიერ მსურველს შეუძლია ისწავლოს აფხაზური ენა. აფხაზური ენა საქართველოს მეორე სახელმწიფო ენაა აფხაზეთის ტერიტორიაზე და საქართველოს ხელისუფლება მის განვითარებაზე მუდმივად ზრუნავს. ყოველივე ამის თაობაზე ინფორმაცია მიეწოდა ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობის სტუმრებს. 


აფხაზეთის თემატიკის ამსახველ ქართული და აფხაზური გამოცემებით წარმოდგენილ კუთხეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრი მანანა ქვაჩახია მასპინძლობდა.

ფრანფკურტის საიუბილეო, 70-ე წიგნის ბაზრობა უკვე მესამე დღეა მიმდინარეობს. წლეულს საქართველოს ფრანკფურტის ბაზრობაზე საპატიო სტუმრის სტატუსი აქვს. შესაბამისად, საქართველოს პავილიონი 180 კვ. მეტრს იკავებს და წარდგება Georgia Made by Characters კონცეფციით.


წიგნის ცენტრის ინფორმაციით, საქართველომ ბაზრობაზე ქართული წიგნების 300-მდე თარგმანი წარადგინა, აქედან 130 წიგნი გერმანულ ენაზეა თარგმნილი. აქ 50 ქართველი მწერალი სხადასხვა შეხვედრაში მიიღებს მონაწილეობას. ფრანკფურტის წიგნის ბაზრობის ფარგლებში 400-ზე მეტი ღონისძიებაა დაგეგმილი გერმანიის, ავსტრიის და შვეიცარიის სხვადასხვა ქალაქში.


ბაზრობაზე საქართველოს განათლების, კულტურის, მეცნიერებისა და სპორტის სამინისტროს სტენდზე ცალკე თაროები აქვს დათმობილი აფხაზეთის თემატიკაზე (მუსიკა, კულტურული მემკვიდრეობა, მეცნიერება და ა.შ) გამოცემულ ლიტერატურას. 


დღეს აქ გაიმართა აფხაზეთიდან დევნილი მწერლების გურამ ოდიშარიას, გელა ჩქვანავასა და პოეტ ბესო ხვედელიძის გერმანულ ენაზე გამოცემული წიგნების პრეზენტაცია. მწერლებმა კონფლიქტის დამანგრეველ შედეგებსა და სამშვიდობო პოლიტიკის სასიცოცხლო მნიშვნელობაზე ისაუბრეს. გურამ ოდიშარიამ კი აღნიშნა: "მე ჩემს ახალგაზრდა მეგობრებთან ერთად აფხაზებთან ხიდს ვაშენებ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან არის ფასეულობები, რომელთაც ჩვენც ვაღიარებთ და აფხაზებიც. და ეს ფასეულობები უნდა შევკრათ. ფარნკფურტის წიგნის ბაზრობა ამის წარმოსაჩენად შესანიშნავ საშუალებას გვაძლევს. პრეზენტაციას ესწრებოდა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრი მანანა ქვაჩახია.

 
ხვალ დაგეგმილია აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს ძალისხმევით შექმნილი აფხაზური ენის შემსწავლელი დისკისა და აფხაზურ ენაზე თარგმნილი წიგნების პრეზენტაცია.