დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისთვის სახელმწიფო სტრატეგიის სამთავრობო კომისიის ფარგლებში იმერეთის რეგიონში, ხონის მუნიციპალიტეტში იძულებით გადაადგილებულ პირებთან შეხვედრა გაიმართა.

შეხვედრაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, „დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისთვის სახელმწიფო სტრატეგიის“ შემუშავებისა და განხორციელების სამთავრობო კომისიის თავმჯდომარე, საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის პირველი მოადგილე ლაშა დარსალია და ნატოსა და ევროკავშრის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის დირექტორი თამარა წულეისკირი მონაწილეობდნენ.

შეხვედრის მონაწილეებმა კონფლიქტის შედეგად დაზარალებულ მოსახლეობას სამთავრობო კომისიის შექმნის მიზნები, ამოცანები და სამომავლო გეგმები გააცნეს. ყურადღება გაამახვილეს სამუშაო პროცესში იძულებით გადაადგილებული პირების ჩართულობის მნიშვნელობაზე, მოისმინეს მათი მოსაზრებები და იდეები სამშვიდობო პოლიტიკის უფრო ქმედითად და შედეგზე ორიენტირებულად განხორციელების მიმართულებით.

ღონისძიება ნატოსა და ევროკავშირის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის ორგანიზებით გაიმართა და მისი მიზანია ინკლუზიური, საერთო ეროვნული პროცესის უზრუნველყოფა დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარების მიმართულებით ერთიანი სახელმწიფო ხედვის შესამუშავებლად და ამ პროცესში საქართველოს სხვადასხვა რეგიონების წარმომადგენლებთან და იძულებით გადაადგილებულ პირებთან ფართო საზოგადოებრივი დიალოგის წარმართვა.

შეხვედრას აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა - დევნილთა მინისტრი ლევან თევზაია და სამინისტროს იმერეთის ტერიტორიული ორგანოს ხელმძღვანელი ნათია კოპალიანი ესწრებოდნენ.

საგარეო საქმეთა სამინისტროს ხელმძღვანელობით მოქმედი სამთავრობო კომისია საქართველოს მთავრობის დადგენილებით 2021 წლის 23 ივნისს შეიქმნა და მიზნად ისახავს ქვეყნის უმთავრესი პრიორიტეტის - დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მოგვარების მიმართულებით ერთიანი სახელმწიფოებრივი მიდგომისა და კომპლექსური კონცეპტუალური დოკუმენტის შექმნას. ინკლუზიური სამუშაო პროცესი ითვალისწინებს სახელმწიფო უწყებებთან ერთად ფართო საზოგადოების — კვლევითი ცენტრებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლების, ექსპერტებისა და აკადემიური წრეების, იძულებით გადაადგილებული პირებისა და კონფლიქტის შედეგად დაზარალებული მოსახლეობის ჩართულობას. ასევე, გაიმართება ინტენსიური მუშაობა საერთაშორისო პარტნიორებთან, სტრატეგიის შემუშავებისა და მისი ეფექტიანად განხორციელების მიზნით მათი პროაქტიული ჩართულობისა და ქმედითი მხარდაჭერის უზრუნველყოფისთვის.

საქართველოს პარლამენტი:

ხელმძღვანელობს რა საქართველოს ეროვნული ინტერესებით;

მხარს უჭერს რა საერთაშორისო სამართლის პრინციპებსა და საერთაშორისო საზოგადოების საყოველთაოდ აღიარებულ ნორმებს;

ეყრდნობა რა საქართველოს კონსტიტუციას, საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიულ აქტებს, მათ შორის, საქართველოს კანონს
„ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“;

მიესალმება რა ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებას დავაზე „საქართველო რუსეთის წინააღმდეგ“ (II), რომელმაც დაადგინა, რომ რუსეთის ფედერაცია, როგორც საქართველოს რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის/სამხრეთ ოსეთის − ოკუპაციისა და ამ ტერიტორიებზე ეფექტური კონტროლის განმახორციელებელი სახელმწიფო, პასუხისმგებელია რუსეთის ფედერაციასა და საქართველოს შორის 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს და რუსეთის მიერ საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციის შემდგომ პერიოდში მომხდარ ადამიანის უფლებათა უხეშ და პერმანენტულ დარღვევებზე;

ეხმიანება რა საქართველოს პარლამენტის რეზოლუციას „რუსეთის ფედერაციის მიერ ოკუპირებულ აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში ადამიანის უფლებების უხეში
დარღვევისა და „ოთხოზორია-ტატუნაშვილის სიის“ შესახებ“;

გამოხატავს რა ღრმა შეშფოთებას რუსეთის ფედერაციის მიერ საქართველოს რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის/სამხრეთ ოსეთის − საერთაშორისო სამართლის ფუნდამენტური ნორმებისა და პრინციპების, გაეროს ქარტიისა და ჰელსინკის დასკვნითი აქტის უხეში დარღვევის შედეგად ოკუპაციის გამო, რაც უგულებელყოფს წესებზე დაფუძნებულ საერთაშორისო წესრიგს;

დიდი შეშფოთებით, ხაზგასმით აღნიშნავს რა, რომ ეთნიკური წმენდის არაერთი ტალღისა და ეთნიკურ ქართველთა სახლების განადგურების შედეგად საქართველოს რეგიონებიდან − აფხაზეთიდან და ცხინვალის რეგიონიდან/სამხრეთ ოსეთიდან − დევნილი ასობით ათასი იძულებით გადაადგილებული პირი და ლტოლვილი მოკლებულია ფუნდამენტურ უფლებას, უსაფრთხოდ და ღირსეულად დაბრუნდეს საკუთარ სახლში;

ადასტურებს რა ევროკავშირის შუამავლობით დადებული 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმებისადმი, კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისა და ძალის არგამოყენების ვალდებულებისადმი საქართველოს ერთგულებას და ამასთან დაკავშირებით ხაზგასმით აღნიშნავს რა საქართველოს მისწრაფებას, განახორციელოს ინკლუზიური და ყოვლისმომცველი, სამშვიდობო პოლიტიკა, რათა წარმატებით მოხდეს საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების დეოკუპაცია და რუსეთ-საქართველოს კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარება, აგრეთვე საოკუპაციო ხაზის ორივე მხარეს მცხოვრებთა შერიგების, ჩართულობის და მათ შორის, ნდობის აღდგენის კუთხით პროგრესის მიღწევა;

პოზიტიურად აფასებს რა ამერიკის შეერთებული შტატების ასიგნებათა კონსოლიდირებულ აქტს, რომელიც კრძალავს იმ სახელმწიფოს მთავრობის დაფინანსებას, რომელმაც აღიარა რუსეთის მიერ ოკუპირებული საქართველოს რეგიონების ე.წ. დამოუკიდებლობა ან/და მათთან ე.წ. დიპლომატიური ურთიერთობები დაამყარა,

1. ადასტურებს, რომ საქართველოს სუვერენიტეტის განმტკიცება და ტერიტორიული მთლიანობის მშვიდობიანი აღდგენა მის საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში,
საქართველოს ტერიტორიების დეოკუპაცია და იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა საკუთარ სახლებში უსაფრთხო და ღირსეული დაბრუნება საქართველოს
კანონიერი უფლება, სტრატეგიული მიზანი და უპირველესი პრიორიტეტია.
2. ერთხმად და მტკიცედ გმობს რუსეთის მიერ საქართველოს რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის/სამხრეთ ოსეთის − ოკუპაციას და მათი ანექსიისკენ მიმართულ ნაბიჯებს, მათ შორის, ოკუპირებულ რეგიონებთან გაფორმებულ ე.წ. „ხელშეკრულებებს“, რომლებიც სრულად უგულებელყოფს საერთაშორისო სამართლის
ფუნდამენტურ ნორმებსა და პრინციპებს, არღვევს საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას და ძირს უთხრის მშვიდობასა და უსაფრთხოებას საქართველოში, აღმოსავლეთ პარტნიორობის სივრცესა და ფართო შავი ზღვის რეგიონში.
3. აცხადებს, რომ საქართველოს საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრების ძალისმიერი მეთოდებით შეცვლისა და საქართველოს ოკუპირებული რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის/სამხრეთ ოსეთის − სეგმენტებზე რუსეთ-საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის ცალმხრივი დელიმიტაციის ნებისმიერი მცდელობა უკანონოა და უხეშად
არღვევს საერთაშორისო სამართლის ფუნდამენტურ ნორმებს; ამასთან დაკავშირებით ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ოკუპირებულ რეგიონებში მდებარე კონკრეტული ნაწილების, მათ შორის, გაგრის მუნიციპალიტეტის სოფელ აიბღას, დე ფაქტო ანექსიისკენ მიმართული ნებისმიერი ნაბიჯი არის მიუღებელი და უკანონო და მას, საერთაშორისო სამართლის თანახმად, ვერანაირი სამართლებრივი შედეგი ვერ ექნება.
4. მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, როგორც ოკუპანტ ძალას, დაუყოვნებლივ, სრულად და უპირობოდ გაიყვანოს თავისი ყველა სამხედრო და უსაფრთხოების ძალები
საქართველოს ტერიტორიიდან და მოახდინოს საქართველოს რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის/სამხრეთ ოსეთის − დეოკუპაცია; სრულად შეასრულოს
ევროკავშირის შუამავლობით დადებული 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება, შესაძლებელი გახადოს საქართველოს ამ ორ რეგიონში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნა, დაუშვას საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის შესვლა და
ჰუმანიტარული და ადამიანის უფლებათა დამცველი საერთაშორისო ორგანიზაციების შეუზღუდავი ხელმისაწვდომობა.
5. მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, გააუქმოს საქართველოს რეგიონების − აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის/სამხრეთ ოსეთის − ე. წ. დამოუკიდებლობის უკანონო აღიარება და დე-ფაქტო რეჟიმებთან გაფორმებული ე.წ. „ხელშეკრულებები“;
6. კიდევ ერთხელ მოუწოდებს საერთაშორისო თანამეგობრობას, მიიღოს შემზღუდავი ზომები იმ მთავრობების მიმართ, რომლებიც არღვევენ საქართველოს სუვერენიტეტსა
და ტერიტორიულ მთლიანობას მის საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში.
7. მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შეწყვიტოს უკანონო ქმედებები, მათ შორის, სამხედრო წვრთნები, მავთულხლართებისა
და სხვა ხელოვნური ბარიერების უკანონო გავლება, საოკუპაციო ხაზის გასწვრივ უკანონო დაკავებების განხორციელება; უზრუნველყოს ირაკლი ბებუას და უკანონოდ
დაკავებულ საქართველოს სხვა მოქალაქეთა დაუყოვნებლივ გათავისუფლება; გახსნას ე.წ. გამშვები პუნქტები და შესაძლებელი გახადოს ადგილობრივი მოსახლეობის
თავისუფალი გადაადგილება; შეწყვიტოს ქართველების ეთნიკური ნიშნით დისკრიმინაცია და კულტურული მემკვიდრეობის მიზანმიმართული განადგურება და დაზიანება საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე − აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში/სამხრეთ ოსეთში − ქართული კვალის წაშლის მიზნით; ეთნიკურ ქართველებს არ შეუზღუდოს მშობლიურ ენაზე განათლების მიღების უფლება; აცხადებს, რომ აღნიშნული ქმედებები ახანგრძლივებს კონფლიქტს, საფრთხეს უქმნის მშვიდობასა და სტაბილურობას, ხელს უშლის ადამიანის უფლებებისა და ძირითადი თავისუფლებების გამოყენებას და უარყოფით გავლენას ახდენს ადგილობრივი მოსახლეობის ჯანმრთელობასა და უსაფრთხოებაზე, რისი შედეგიცაა დესტაბილიზაცია მთელ რეგიონში.
8. მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, შეწყვიტოს ეთნიკური ნიშნით ძალადობა და დანაშაულების ჩადენა საქართველოს რეგიონებში − აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში/სამხრეთ ოსეთში − და აღმოფხვრას ნებისმიერი დაბრკოლება არჩილ ტატუნაშვილის, გიგა ოთხოზორიას, დავით ბაშარულისა და ირაკლი კვარაცხელიას მკვლელობების საქმეებში დაუსჯელობის დასრულებისა და დამნაშავეების მართლმსაჯულების წინაშე წარდგენის გზაზე.
9. მოუწოდებს რუსეთის ფედერაციას, შეწყვიტოს სამშვიდობო მოლაპარაკებების ფორმატებისთვის ძირის გამოთხრა და კონსტრუქციულად ჩაერთოს ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიებში, რომლის თანათავმჯდომარეები არიან ევროკავშირი, გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია და ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია; კონფლიქტით დაზარალებული ადამიანების მნიშვნელოვან უსაფრთხოებისა და ჰუმანიტარულ პრობლემებთან დაკავშირებით იპოვოს გრძელვადიანი გამოსავალი და მიაღწიოს ხელშესახებ შედეგებს მოლაპარაკებების დღის წესრიგში არსებულ ძირითად საკითხებზე; ხაზგასმით აღნიშნავს აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში/სამხრეთ ოსეთში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმებისა და ყველა იძულებით გადაადგილებული პირისა და ლტოლვილის საკუთარ სახლებში ნებაყოფლობითი, უსაფრთხო და ღირსეული დაბრუნებისთვის პირობების შექმნის მნიშვნელობას; ასევე ხაზგასმით აღნიშნავს ყოველთვიური ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმების ძირითადი პრინციპების სრული პატივისცემით, რეგულარულად და ეფექტიანად ფუნქციონირების საჭიროებას და მოითხოვს 2018 წლიდან შეჩერებული გალის ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმის უპირობო აღდგენას.
10. მნიშვნელოვნად მიიჩნევს საქართველოს მთავრობას გადაწყვეტილებას, განავითაროს დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარების საერთო ეროვნული ხედვა და ინკლუზიური და ყოვლისმომცველი პოლიტიკა რუსეთ-საქართველოს კონფლიქტის გადაწყვეტისა და საოკუპაციო ხაზის ორივე მხარეს მცხოვრები საზოგადოებების შერიგების, ჩართულობის და მათ შორის ნდობის აღდგენის კუთხით პროგრესის მიღწევის მიზნით; აგრეთვე, მოუწოდებს საქართველოს მთავრობას, დაინტერესებული მხარეების ჩართულობით შეიმუშავოს ჰიბრიდული საფრთხეების წინააღმდეგ ბრძოლის ეროვნული სტრატეგია.
11. მოუწოდებს საქართველოს მთავრობას, გააგრძელოს აქტიური დიპლომატია და მჭიდრო თანამშრომლობა საერთაშორისო პარტნიორებთან, რათა საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიების საკითხი საერთაშორისო დღის წესრიგში შეინარჩუნოს და მოახდინოს საერთაშორისო ძალისხმევის შემდგომი კონსოლიდაცია საქართველოს ტერიტორიების დეოკუპაციისა და რუსეთ-საქართველოს კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისთვის.
12. მიმართავს საერთაშორისო საზოგადოებას, დაიკავოს თანამიმდევრული, ერთიანი და გადამწყვეტი პოზიცია რუსეთის მიერ განხორციელებული ოკუპაციისა და ანექსიის პოლიტიკის საწინააღმდეგოდ, რაც ერთადერთი გზაა საქართველოში, აღმოსავლეთ პარტნიორობის სივრცესა და ფართო შავი ზღვის რეგიონში მშვიდობისა და უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.
13. მოუწოდებს საერთაშორისო საზოგადოებას, დაიმოწმოს და ეფექტიანად გამოიყენოს რუსეთის ფედერაციასა და საქართველოს შორის 2008 წლის აგვისტოს ომსა და მის შედეგებთან დაკავშირებით ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება, როგორც საქართველოს რეგიონებში − აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში/სამხრეთ ოსეთში − რუსეთის მიერ ოკუპაციის განხორციელებისა და ადამიანის უფლებების დარღვევის ადმინისტრაციული პრაქტიკის წინააღმდეგ ბრძოლის საერთაშორისო სამართლებრივი ინსტრუმენტი.
14. ადასტურებს მზადყოფნას, გააგრძელოს ინტენსიური და პროაქტიური თანამშრომლობა საკანონმდებლო ორგანოებსა და საპარლამენტო ასამბლეებთან როგორც ორმხრივ, ისე მრავალმხრივ ფორმატებში, რათა მოახდინოს ძალისხმევის კოორდინაცია წესებზე დაფუძნებული საერთაშორისო სისტემისა და საერთაშორისო სამართლის ფუნდამენტური ნორმების დასაცავად.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე კახეთის მხარის სახელმწიფო რწმუნებულ ირაკლი შიოშვილთან და თელავის მუნიციპალიტეტის მერ შოთა ნარეკლიშვილთან ერთად ქალაქ თელავში, სოხუმის ქუჩაზე მცხოვრებ აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ ოჯახებს შეხვდა. მთავრობის თავმჯდომარე ადგილზე გაეცნო დევნილი მოსახლეობის პრობლემებსა და საჭიროებებს და ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლებთან ერთად მათზე დროული რეაგირებისა და გადაჭრის გზებზე იმსჯელა.

დევნილ მოსახლეობასთან შეხვედრაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა - დევნილთა მინისტრი ლევან თევზაია და სამინისტროს აღმოსავლეთ საქართველოს ტერიტორიული ორგანოს ხელმძღვანელი დავით ძალამიძე მონაწილეობდნენ.

აღსანიშნავია, რომ წლების განმავლობაში დევნილი მოსახლეობის ერთ-ერთ მთავარ პრობლემას საცხოვრებელ კორპუსებამდე მისასვლელი მოუწესრიგებელი გზა წარმოადგენდა. მიმდინარე წელს თელავის მუნიციპალიტეტის მერიის მიერ სოხუმის ქუჩის სრული რეაბილიტაცია განხორციელდა, რომელიც ცენტრალური და ადგილობრვი ბიუჯეტიდან დაფინანსდა. ამავე ქუჩაზე აშენდა ახალი ავტოსადგომი, რაც დევნილი მოსახლეობისთვის ქალაქის მასშტაბით კომფორტული გადაადგილების საშუალებას იძლევა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძემ ეგვიპტელ ბიზნესმენებთან ონლაინ შეხვედრა გამართა.

შეხვედრის მონაწილეებმა იმ ერთობლივი პროექტების განხორციელების შესაძლებლობები განიხილეს, რომელიც ხელს შეუწყობს აფხაზეთიდან დევნილი მოსახლეობის დასაქმებას და მათი სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის გაუმჯობესებას.

შეხვედრაში აფხაზეთის ფინანსთა და დარგობრივი ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე გიორგი ჯინჭარაძე მონაწილეობდა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობაში აფხაზური ენისა და ლიტერატურის ახალი სახელმძღვანელოს გამომცემლებთან შეხვედრა გაიმართა. გრიფმინიჭებული წიგნი გამომცემლობა „ინტელექტის“ მიერ აფხაზური ენის მხარდაჭერისა და პოპულარიზაციის მიზნით გამოიცა. წიგნის ავტორები არიან ირმა ოსია და რიტა ამიჭბა-მარღანია, სახელმძღვანელო I-IV კლასებისთვისაა განკუთვნილი.

გამომცემლებმა სახელმძღვანელო დღეს აფხაზეთის მთავრობის წარმომადგენლებს გააცნეს. შეხვედრის მონაწილეებმა აფხაზური ენის სწავლების მნიშვნელობაზე ისაუბრეს. აღინიშნა, რომ წიგნი ხელს შეუწყობს აფხაზური ენისა და კულტურის შენარჩუნებასა და განვითარებას. შეხვედრაზე ასევე სამომავლო თანამშრომლობის საკითხები განიხილეს.

შეხვედრაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია, გამომცემლობა „ინტელექტის“ დირექტორი კახმეგ კუდავა, მთავარი რედაქტორი ზვიად კვარაცხელია და აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარის მრჩეველი მანანა ქვაჩახია მონაწილეობდნენ.

აფხაზეთის მთავრობის ინიციატივით, აფხაზური ენის დაცვისა და განვითარების მიზნით, დღემდე არაერთი პროგრამა ხორციელდება. ბოლო პერიოდში შეიქმნა ქართულენოვან მოსწავლეთათვის განკუთვნილი წიგნები და მეთოდური მასალები, ითარგმნა ლიტერატურა აფხაზურ ენაზე, რომელიც ენის შესწავლის მსურველებს საუკეთესო მეგზურობას უწევს.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარესა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს პირველ თავმჯდომარეს დევნილობაში თამაზ ნადარეიშვილს დღეს  67  წელი შეუსრულდებოდა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძემ მოადგილე ანზორ მარგიანთან, ფინანსთა და დარგობრივი ეკონომიკის მინისტრ ივანე დოლიძესთან და აფხაზეთის მთავრობის წარმომადგენლებთან ერთად თამაზ ნადარეიშვილის საფლავი ყვავილებით შეამკო და მის ხსოვნას პატივი მიაგო.

თამაზ ნადარეიშვილს მინიჭებული ჰქონდა გენერალ-მაიორის სამხედრო წოდება. ის დაჯილდოებულია ვახტანგ გორგასლის I ხარისხის ორდენით. იყო გიორგი შერვაშიძის სახელობის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი. არის აფხაზეთის პრობლემატიკაზე გამოცემული ოთხი წიგნის, რამდენიმე  მონოგრაფიის და მრავალი პუბლიკაციის ავტორი.

სათაფლიასა და დიდ ჯიხაიშში აფხაზეთის კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა სააგენტოსა და ნატოსა და ევროკავშირის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის ერთობლივი პროექტის „ევროპული არდადეგები“ მორიგი ღონისძიებები გაიმართა.

პროექტის ფარგლებში მოწვეულმა საქართველოს ეროვნული ბიბლიოთეკის გენერალურმა დირექტორმა გიორგი კეკელიძემ აფხაზეთიდან დევნილ ახალგაზრდებს ერთდღიანი სემინარი ჩაუტარა. სემინარზე ყურადღება გამახვილდა ისეთ თემებზე როგორიცაა, ადამიანის უფლებები, ტოლერანტობა და ქართული კულტურა - როგორც საერთო ევროპული ტრადიციისა და ღირებულებების ნაწილი.

სემინარის მონაწილე ახალგაზრდებს სიტყვით მიმართა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძემ, რომელმაც ადამიანის უფლებების დაცვაზე, საქართველოს ევროპული და ევროატლანტიკური არჩევანის მნიშვნელობასა და ევროპული ღირებულების შესახებ ისაუბრა.

ღონისძიებაში იუსტიციისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრი დავით ფაცაცია, აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია, აფხაზეთის კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა სააგენტოს დირექტორი ლიკა კვარაცხელია და ნატოსა და ევროკავშირის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის  წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ.

პროექტის ფარგლებში ახალგაზრდებმა ნიკო ნიკოლაძის სახლ-მუზეუმი, სათაფლიის ნაკრძალი და ვანის არქეოლოგიური მუზეუმი დაათვალიერეს.

პროექტი „ევროპული არდადეგები“ მეორე წელია იმართება და მისი მიზანია ანტიდასავლური პროპაგანდის, მითების და სტერეოტიპების დაძლევა და ნდობის აღდგენის პროცესის ხელშეწყობა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს ორგანიზებით ზუგდიდის ბოტანიკურ ბაღში ფოტოგამოფენა „კადრები აფხაზეთიდან“ მოეწყო. გამოფენაზე წარმოდგენილი იყო ომამდელი აფხაზეთის ქალაქების ულამაზესი პეიზაჟები ქართულ-აფხაზური ურთიერთობების ამსახველი ეპიზოდებით. ღონისძიების ფარგლებში ასევე გაიმართა კონცერტი აფხაზეთის გურამ ყურაშვილის სახელობის საგუნდო კაპელის მონაწილეობით.

საღამოს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია, სამეგრელო-ზემო სვანეთის რეგიონის სახელმწიფო რწმუნებული გიორგი გუგუჩია, პირველი მოადგილე ნინო ვიბლიანი და აფხაზეთის კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა სააგენტოს დირექტორი ლიკა კვარაცხელია ესწრებოდნენ.

მიხეილ მესხის სახელობის სტადიონზე საფეხბურთო კლუბ „გაგრასა“ და მონტენეგროს „სუტიესკას“ შორის კონფერენსლიგის საკვალიფიკაციო ეტაპის განმეორებითი მატჩი გაიმართა. შეხვედრა ფრედ ანგარიშით 1:1 დასრულდა.

მატჩს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე ჯემალ გამახარია, აფხაზეთის მთავრობის წევრები, საქართველოს ფეხბურთის ფედერაციისა და საფეხბურთო კლუბ გაგრას წარმომადგენლები, აფხაზეთის მთავრობის უწყებების თანამშრომლები და აფხაზეთის საზოგადოება ესწრებოდნენ.

საქართველოს პარლამენტში ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენისა და დეოკუპაციის საკითხებთან დაკავშირებული დროებითი კომისიის, საქართველოს აღმასრულებელი ხელისუფლების, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობისა და უმაღლესი საბჭოს წარმომადგენლების სამუშაო შეხვედრა გაიმართა.

შეხვედრის მონაწილეებმა აფხაზეთის ოკუპირებულ ტერიტორიაზე ქართულ ენაზე სწავლების პრობლემასა და საგანმანათლებლო სფეროში არსებულ გამოწვევებზე ისაუბრეს. შეხვედრას პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი მოადგილე, ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენისა და დეოკუპაციის საკითხებთან დაკავშირებული დროებითი კომისიის თავმჯდომარე გიორგი ვოლსკი უძღვებოდა.

სხდომა დახურულ ფორმატში ჩატარდა და მასში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე ჯემალ გამახარია, შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის მრჩეველი ლია გიგაური, აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრის მოადგილე ნინო ლობჟანიძე, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის სამინისტროს გალის რაიონის საგანმანათლებლო რესურსცენტრის უფროსი ნონა შონია, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატები, საპარლამენტო კომისიის წევრები და საგანმანათლებლო უწყებების წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე და აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია საქართველოში სლოვაკეთის რესპუბლიკის საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩ პაველ ვიზდალს შეხვდნენ. შეხვედრის მონაწილეებმა სამომავლო თანამშრომლობის და ერთობლივი პროექტების განხორციელების შესაძლებლობებზე ისაუბრეს.

შეხვედრაზე სლოვაკეთის საერთაშორისო განვითარების თანამშრომლობის სააგენტოსა და თემურ ბოკუჩავას სახელობის აფხაზეთის №7 საჯარო სკოლას შორის ხელშეკრულებას მოეწერა ხელი, რომლის ფარგლებში აფხაზეთის №7 საჯარო სკოლის პროექტი „ჯანსაღი გარემო უკეთესი მომავლისათვის“ დაფინანსდა. ხელშეკრულებას თემურ ბოკუჩავას სახელობის აფხაზეთის №7 საჯარო სკოლის დირექტორმა მოაწერა ხელი.

პროექტის თანახმად აფხაზეთის №7 საჯარო სკოლაში თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისი სპორტული დარბაზი მოეწყობა, რომელიც სკოლის 235 მოსწავლისთვის უსაფრთხო სასწავლო გარემო შექმნას შეუწყობს ხელს.

პროექტმა „ჯანსაღი გარემო უკეთესი მომავლისათვის“ საქართველოში სლოვაკეთის რესპუბლიკის საელჩოს მიერ სლოვაკეთის ოფიციალური დახმარების (SLOVAKAID) ფარგლებში გამოცხადებულ მცირე საგრანტო კონკურსში გაიმარჯვა. კონკურსი განვითარებადი ქვეყნების ფინანსურ მხარდაჭერასა და მცირე პროექტების დაფინანსებას ისახავდა მიზნად.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე საქართველოში ესტონეთის რესპუბლიკის საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩ რიინა კალიურანდს შეხვდა.

ესტონეთის ელჩმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის მტკიცე მხარდაჭერა და მისი ქვეყნის ურყევი პოზიცია ოკუპირებული ტერიტორიების არაღიარების პოლიტიკის მიმართ.

რუსლან აბაშიძემ ესტონელ დიპლომატს მადლობა გადაუხადა მისი ქვეყნის მხრიდან საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერისთვის და აღნიშნა, რომ ესტონეთი საქართველოს ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის ერთი-ერთი აქტიური მხარდამჭერია.

მთავრობის თავმჯდომარემ ელჩს ოკუპირებულ აფხაზეთში არსებული მდომარეობის შესახებ ინფორმაცია გააცნო, განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დარღვევის ფაქტებზე და ოკუპირებულ ტერიტორიაზე COVID-19-ის პანდემიის შედეგად შექმნილ ვითარებაზე.

შეხვედრაზე მხარეებმა სხვადასხვა მიმართულებით სამომავლო თანამშრომლობის შესაძლებლობები განიხილეს.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობაში აფხაზეთიდან დევნილ ახალგაზრდებთან მორიგი სამუშაო შეხვედრა გაიმართა. შეხვედრაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე და თავმჯდომარის მრჩეველი მანანა ქვაჩახია მონაწილეობდნენ.

შეხვედრის მონაწილეებმა უახლოეს მომავალში დაგეგმილ იმ პროექტებზე ისაუბრეს, რომლებიც სამშვიდობო პროცესში ახალგაზრდების ჩართულობას გაზრდის.

შეხვედრა ინტერაქტიულ რეჟიმში წარიმართა და ახალგაზრდების შეკითხვებს აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარემ უპასუხა. შეხვედრები პერმანეტულად იმართება და მასში უცხოეთში მოღვაწე ახალგაზრდებიც მონაწილეობენ.

აფხაზეთის ომის დროს, დაბა ტამიშთან მოწინააღმდეგის მხრიდან საზღვაო დესანტის გადმოსხმის შედეგად გამართული ბრძოლის დაწყებიდან 28 წელი გავიდა. აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანმა, აფხაზეთის მთავრობის წევრებთან ერთად, საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულ გმირთა მემორიალი ყვავილებით შეამკო და პატივი მიაგო მათ ხსოვნას. მემორიალთან ასევე იმყოფებოდნენ საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს თავდაცვის ძალების მეთაურის მოადგილე, გენერალური შტაბის უფროსი ჯონი ტატუნაშვილი, ვეტერანების საქმეთა სახელმწიფო სამსახურის უფროსი კობა კობალაძე და აფხაზეთის ომის მონაწილეები.

1993 წლის 2 ივლისს 05:00 საათზე, დაბა ტამიშთან აფხაზურმა მხარემ რუსეთის სამხედრო ხომალდით საზღვაო დესანტი გადმოსხა. გამთენიისას პირველი დარტყმა ტამიშში, ლაბრასა და ზემო კინდღში განლაგებულმა ქართულმა ნაწილებმა მიიღეს. დესანტთან ერთად, გააქტიურდა აფხაზური ფორმირება. მოწინააღმდეგემ ქართული შენაერთების ნაწილს ჩრდილოეთიდან შეუტია. შეტევა იმდენად მოულოდნელი იყო, რომ პოზიციაზე მყოფი ყველა ქართველი ჯარისკაცი ემსხვერპლა. პირველი დარტყმა დუშეთის ბატალიონმა მიიღო, რის შედეგადაც 52 ქართველი მებრძოლი დაიღუპა. ქართულმა მხარემ რამდენიმედღიანი ბრძოლის შედეგად 300-მდე მებრძოლი დაკარგა. მიუხედავად დიდი დანაკარგისა, ქართველმა ჯარისკაცებმა დესანტის მოგერიება შეძლეს, პოზიციები შეინარჩუნეს და საზღვაო დესანტი მთლიანად გაანადგურეს.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანმა, აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა მინისტრ ლევან თევზაიასთან ერთად, მკვეთრად გამოხატული შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე (I ჯგუფის) აფხაზეთის ომის ვეტერანებს სასურსათო პროდუქტები გადასცა.

ღონისძიებაში აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა მინისტრის მოადგილე მურად აბლოთია და სამინისტროს აღმოსავლეთ საქართველოს ტერიტორიული ორგანოს ხელმძღვანელი დავით ძალამიძე მონაწილეობდნენ.

სასურსათო დახმარება აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა-დევნილთა სამინისტროს სოციალური სოლიდარობის მხარდაჭერის პროგრამის ფარგლებში, თბილისსა და რეგიონებში მცხოვრებ 27 მკვეთრად გამოხატული შშმ (I ჯგუფის) ომის ვეტერანს გადაეცემა.