აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრმა ლევან თევზაიამ აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარეს რუსლან აბაშიძეს და მთავრობის წევრებს სამინისტროსა და მის სისტემაში შემავალი სტრუქტურების მიერ 6 თვის საქმიანობის ანგარიში წარუდგინა.

მინისტრმა სამინისტროსა და მთლიანად აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის 2023 წლის 6 თვის ბიუჯეტის შესრულების პარამეტრებზე ისაუბრა. ასევე, სამინისტროს მხარდაჭერით განხორციელებულ ეკონომიკურ და აგრარული მიმართულების პროგრამებზე. მათ შორის „დასაქმების ხელშეწყობა“, „ეკონომიკური მომსახურება აფხაზეთის ოკუპირებულ ტერიტორიაზე“, დევნილთა სამეწარმეო საქმიანობის გაძლიერება" და სხვა.

ლევან თევზაიამ მიმდინარე წლის გეგმებიც მიმოიხილა და აღნიშნა, რომ წელს სამინისტრო აქტიურად გააგრძელებს დევნილი მეწარმეებისა და ფერმერების საქმიანობის ხელშეწყობას და არაერთ პროექტის განხორციელებას .

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა ღრმა მწუხარებას გამოთქვამს ონის მუნიციპალიტეტში, კურორტ შოვში, მეწყერის ჩამოწოლის შედეგად დატრიალებული ტრაგედიის გამო და თანაგრძნობას უცხადებს დაღუპულთა ოჯახებს.

რაჭაში განვითარებული მოვლენების გათვალისწინებით, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკაში, 4-5 აგვისტოს დაგეგმილ აფხაზეთის სიმღერისა და ცეკვის სახლმწიფო აკადემიური ანსამბლ „აფხაზეთის“ კონცერტებს აუქმებს.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა განსაკუთრებულ მადლობას უხდის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას, აღნიშნული ღონისძიების ორგანიზებაში გაწეული დახმარებისა და იმ თანადგომისთვის, რომელსაც აჭარის ხელისუფლება მუდმივად ახორციელებს.

ქვეყანაში შექმნილი ვითარებიდან გამომდინარე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობამ ყველა გასართობი ღონისძიების გაუქმების გადაწყვეტილება მიიღო.

 ,,ერთიანი ეროვნული გამოცდების გარეშე ჩარიცხვისა და დაფინანსების წესის’’ დამტკიცების თაობაზე საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის 2020 წლის 7 ივლისის №77/ნ ბრძანების შესაბამისად, აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის სამინისტრო აფხაზეთის ა/რ ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მყოფი აბიტურიენტების რეგისტრაციას იწყებს.

რეგისტრაცია შეუძლიათ აფხაზეთის ავტონომიურ რესპუბლიკაში ლეგიტიმურად მცხოვრებ პირებს, რომლებიც ბოლო 2 წლის განმავლობაში სწავლობდნენ და სრული ზოგადი განათლების დამადასტურებელი დოკუმენტი მიიღეს „ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ  ოკუპირებულ ტერიტორიაზე არსებულ ზოგად საგანმანათლებლო დაწესებულებაში და მათი სრული ზოგადი განათლება აღიარებულ იქნა ,,ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მიღებული ზოგადი განათლების აღიარების წესის დამტკიცების შესახებ" საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის 2009 წლის 19 მარტის ბრძანების №147 შესაბამისად.

რეგისტრაციისთვის მიჰყევით ბმულს:

https://docs.google.com/…/1FAIpQLSeMlOBx556Qoshn88…/viewform

რეგისტრაციის ვადა:  2023 წლის პირველი აგვისტოდან 2023 წლის  4 სექტემბრის ღამის 00:00 საათი.

დამატებითი კითხვებისთვის დარეკეთ ნომრებზე:  +995 599 741 652; +995 599 855 494; +995 599 855 493.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრად ნანა გაბელია დაინიშნა

ახლადდანიშნული მინისტრი თანამშრომლებს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარემ რუსლან აბაშიძემ წარუდგინა. წარდგენას აფხაზეთის ა/რ განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია და სამინისტროს თანამშრომლები ესწრებოდნენ.

შეხვედრაზე აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარემ ეკა ხოფერიას განათლების სფეროში 3 წლის განმავლობაში გაწეული ეფექტიანი და ნაყოფიერი საქმიანობისთვის განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა.

ნანა გაბელიას საჯარო სექტორში, სხვადასხვა პოზიციაზე მუშაობის მრავალწლიანი გამოცდილება აქვს. იგი 2021 წლიდან დღემდე იუსტიციისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის თანამდებობას იკავებდა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრად ნანა გაბელია დაინიშნა. ახლადდანიშნული მინისტრი თანამშრომლებს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძემ წარუდგინა. წარდგენას აფხაზეთის განათლებისა და კულტურის მინისტრი ეკა ხოფერია და სამინისტროს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

შეხვედრაზე აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარემ ეკა ხოფერიას განათლების სფეროში 3 წლის განმავლობაში გაწეული ეფექტიანი და ნაყოფიერი საქმიანობისთვის განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა და მის დამსახურებებზე ისაუბრა.

ნანა გაბელიას საჯარო სექტორში, სხვადასხვა პოზიციაზე  მუშაობის მრავალწლიანი გამოცდილება აქვს. 2021 წლიდან-დღემდე იგი იუსტიციისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის თანამდებობას იკავებდა.

ნანა გაბელია აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრის უფლებამოსილების შესრულებას 1 აგვისტოდან შეუდგება.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრ ლევან თევზაიასთან და აფხაზეთის ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრ ლევან ჩაკვეტაძესთან ერთად, თბილისში აფხაზეთიდან დევნილ მეწარმეებს შეხვდა.

ღონისძიების ფარგლებში, მთავრობის წარმომადგენლებმა აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს „პროგრამებისა და სერვისების სააგენტოს“ პროგრამებში - „დასაქმების ხელშეწყობა“ და „დევნილთა სამეწარმეო საქმიანობის გაძლიერება“ გამარჯვებულ ბენეფიციარებს სამეწარმეო საქმიანობის გაძლიერებისთვის საჭირო ტექნიკა-დანადგარები გადასცეს.

პროგრამების მიზანი აფხაზეთიდან დევნილი პირების ეკონომიკური და სამეწარმეო საქმიანობის განვითარება-გაძლიერების ხელშეწყობა და შესაბამისი ტექნიკითა და დანადგარით უზრუნველყოფაა.

კონკურსის შედეგად მთელი საქართველოს მასშტაბით აფხაზეთიდან დევნილი 43 აპლიკანტი გამოვლინდა. ინვენტარის გადაცემა სამეგრელო-ზემო სვანეთის რეგიონიდან დაიწყო და ეტაპობრივად მას ყველა ბენეფიციარი მიიღებს.

ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოფელ რუხში, რუხი მოლის ტერიტორიაზე, აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტრომ, სლოვაკეთის საერთაშორისო თანამშრომლობის განვითარების სააგენტოდან მიღებული გრანტის შესახებ პრეზენტაცია გამართა.

ღონისძიებას აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანი, სამეგრელო-ზემო სვანეთის რეგიონის სახელმწიფო რწმუნებული გიორგი გუგუჩია, აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრი ლევან თევზაია და ადგილობრივი ხელისფლების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

გრანტის ფარგლებში, სამეურნეო-სამეწარმეო საქმიანობის განვითარების მიზნით, საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში აფხაზეთიდან დევნილი და ასევე ადგილობრივი მოსახლეობის   პროდუქციის (ჩირები, კენკროვანი და კაკლოვანი კულტურები)  შეფუთვა-დაფასოებისთვის საჭირო მობილური სერვისი შეიქმნა, ასევე, მიღებული ფინანსური მხარდაჭერით შესაბამისი სატრანაპორტო საშუალებისა და აუცილებელი დანადგარების შეძენა განხორციელდა, რომელსაც ექსპლუატაციას აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს „ეკონომიკური პროგრამების სააგენტო“ გაუწევს.

დღესვე აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს მხარდაჭერით, საკონკურსო პროგრამებში - „დასაქმების ხელშეწყობა“ და „დევნილთა სამეწარმეო საქმიანობის გაძლიერება“ გამარჯვებულ დევნილ ბენეფიციარებს სამეწარმეო საქმიანობის გაძლიერებისთვის საჭირო ტექნიკა-დანადგარები გადაეცათ.  

პროგრამებს აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს „პროგრამებისა და სერვისების სააგენტო“ ახორციელებს და მისი მიზანია აფხაზეთიდან დევნილი პირების ეკონომიკური და სამეწარმეო, მათ შორის აგრარული მიმართულებით, საქმიანობის წამოწყების ან განვითარება-გაძლიერების ხელშეწყობა, შესაბამისი ტექნიკითა და დანადგარით უზრუნველყოფა. კონკურსის ფარგლებში, მთელი საქართველოს მასშტაბით აფხაზეთიდან დევნილი 43 აპლიკანტი გამოვლინდა.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის, ნატოსა და ევროკავშირის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის, საქართველოს კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს, აფხაზეთის კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა სააგენტოსა და ახალგაზრდობის სააგენტოს ერთობლივი ორგანიზებით, რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის რეგიონში, პროექტი „ევროპული არდადეგები“ გაიმართა.

პროექტში აფხაზეთიდან  დევნილი 100-მდე ახალგაზრდა მონაწილეობდა, რომლებსაც საქართველოს ევროპულ და ევროატლანტიკურ სტრუქტურებში ინტეგრაციის საკითხებზე სემინარი ჩაუტარდათ. ბანაკის ფარგლებში, ახალგაზრდებმა ასევე მონაწილეობა მიიღეს სხვადასხვა საგანმანათლებლო, სპორტულ და კულტურულ აქტივობებში.

ბანაკის დახურვის ღონისძიებაზე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძემ, აფხაზეთის კულტურის, სპორტის და ახალგაზრდულ საქმეთა სააგენტოს დირექტორმა ლიკა კვარაცხელიამ, საგარეო საქმეთა სამინისტროს ნატოსა და ევროკავშირის შესახებ საინფორმაციო ცენტრის პროექტების სამსახურის უფროსმა მარიამ გიგაურმა და შაორის ახალგაზრდული ბანაკის ხელმძღვანელმა ანა ბუხრაშვილმა პროექტის ყველა მონაწილეს სერტიფიკატები გადასცეს.

პროექტი „ევროპული არდადეგები“ მეოთხე წელია ხორციელდება და  მიზნად ისახავს ახალგაზრდების ინფორმირებას საქართველოს ევროპული და ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაციის საკითხებზე და აღნიშნულ პროცესში მათი ჩართულობის გაზრდას. ანტიდასავლური პროპაგანდის, მითების და სტერეოტიპების დაძლევასა და ნდობის აღდგენის პროცესის ხელშეწყობას, ასევე, ახალგაზრდებში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დანერგვასა და პოპულარიზაციას.

აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრი ლევან თევზაია საქსტატის 104 წლის იუბილისადმი მიძღვნილ ღონისძიებას დაესწრო.

ღონისძიებაზე დამსწრე საზოგადოებას, მისასალმებელი სიტყვით საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის აღმასრულებელმა დირექტორმა - გოგიტა თოდრაძემ, საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ - მიხეილ დუნდუამ, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილემ - ვახტანგ ცინცაძემ, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრის მოადგილემ - მზია გიორგობიანმა და საქართველოს ბიზნეს ასოციაციის აღმასრულებელმა დირექტორმა - ლევან ვეფხვაძემ მიმართეს.

ღონისძიებაზე წარმატებულ და ღვაწლმოსილ თანამშრომლებს, ინფორმაციის მომწოდებელ საუკეთესო ბიზნეს კომპანიებს, ასევე საერთაშორისო და ადგილობრივ პარტნიორ ორგანიზაციებს სპეციალური სიგელები გადაეცათ.

ქვეყნის პირველი სტატისტიკის სამსახური 1919 წლის 25 ივლისს შეიქმნა. შესაბამისად აღნიშნული თარიღი საქართველოში ოფიციალური სტატისტიკის წარმოების დაწყებას უკავშირდება.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე, აფხაზეთის მეომართა კავშირის თავმჯდომარე ანზორ მარგიანი ქალაქ ბათუმში, ზუგდიდში, ფოთსა და სენაკში იმყოფებოდა, სადაც აფხაზეთიდან დევნილ ომის ვეტერანებს შეხვდა.

შეხვედრის მონაწილეებმა აფხაზეთიდან დევნილი ომის ვეტერანების პრობლემებზე, მათ წინაშე არსებულ გამოწვევებსა და სამომავლო თანამშრომლობის საკითხებზე ისაუბრეს.

შეხვედრები საქართველოს რეგიონებში 23-დან 26 ივლისამდე გაიმართა და მასში ვეტერანების საქმეთა სახელმწიფო სამსახურისა და ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის იძულებით გადაადგილებულ პირთა მინისტრი დავით ფაცაცია, პირველ მოადგილე გურამ მისაბიშვილთან, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანთან, გლდანის რაიონის გამგებლის მოვალეობის შემსრულებელ ბესიკ კალაძესთან და სამინისტროს თანამშრომლებთან ერთად, ქ. თბილისში, ხიზანიშვილის ქუჩაზე მდებარე დევნილთა განსახლების ობიექტზე მიმდინარე ინფრასტრუქტურულ პროექტს გაეცნო.

თბილისში, ხიზანიშვილის ქუჩაზე მდებარე დევნილთა განსახლების ობიექტზე სახურავის სრული სარეაბილიტაციო სამუშაოები, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის იძულებით გადაადგილებულ პირთა სამინისტროსა და გლდანის რაიონის გამგეობის ერთობლივი დაფინანსებით ხორციელდება.

ინფრასტრუქტურული პროექტის საერთო ღირებულება 70 000 ლარს შეადგენს. აღნიშნულ ობიექტში აფხაზეთიდან დევნილი 54 ოჯახი ცხოვრობს.

„ჩვენ ეტაპობრივად ვხვდებით აფხაზეთიდან დევნილ მოსახლეობას, ადგილზე ვეცნობით მათ წინაშე მდგარ გამოწვევებს და მიღებული ინფორმაციების გათვალისწინებით, საჭიროებების შესაბამის ინფრასტრუქტურულ და სხვა სახის პროექტებს ვახორციელებთ, რათა ხელი შეუწყოთ ჩვენი დევნილი მოქალაქეების სოციალური და ინფრასტრუქტურული პირობების გაუმჯობესებას.“ - დავით ფაცაცია

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანი და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის იძულებით გადაადგილებულ პირთა მინისტრი დავით ფაცაცია, თბილისში, ხიზანიშვილის ქუჩაზე მდებარე დევნილთა განსახლების ობიექტებზე მიმდინარე ინფრასტრუქტურულ პროექტს გაეცნენ.

აღნიშნულ მისამართზე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის იძულებით გადაადგილებულ პირთა სამინისტროსა და გლდანის რაიონის გამგეობის ერთობლივი დაფინანსებით, დევნილთა განსახლების ობიექტზე სახურავის სრული სარეაბილიტაციო სამუშაოები ხორციელდება. ობიექტში აფხაზეთიდან დევნილი 54 ოჯახი ცხოვრობს. ინფრასტრუქტურული პროექტის საერთო ღირებულება 70 000 ლარს შეადგენს.  

ღონისძიებაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის იძულებით გადაადგილებულ პირთა მინისტრის პირველი მოადგილე გურამ მისაბიშვილი, გლდანის რაიონის გამგებლის მოვალეობის შემსრულებელი ბესიკ კალაძე და სამინისტროს თანამშრომლები მონაწილეობდნენ.

აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე გიორგი ჯინჭარაძე გარემოს მდგომარეობის შესახებ ეროვნული მოხსენების პროექტის საჯარო განხილვას დაესწრო.

ანგარიშში, 2018-2021 წლების საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების მდგომარეობა კომპლექსურად არის შეფასებული.

დოკუმენეტში ყურადღება გამახვილებულია გარემოს შემადგენელი ძირითადი ელემენტების მდგომარეობის, გარემოზე ეკონომიკის სექტორების ზემოქმედების, გარემოსდაცვითი მმართველობისა და სხვა გარემოსდაცვითი საკითხებისა და რისკების შესახებ.

გარემოს მდგომარეობის შესახებ ეროვნული მოხსენების პროექტი, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ სხვა შესაბამისი სამთავრობო უწყებების ჩართულობით მომზადდა.

აფხაზეთის ფინანსთა და ეკონომიკის მინისტრი ლევან თევზაია, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძესთან, მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანთან და აფხაზეთის მთავრობის სხვა წევრებთან ერთად, 90-იან წლებში განვითარებული ტრაგიკული მოვლენების დროს დაღუპული სამხედრო პირის დაკრძალვის ცერემონიალს დაესწრო.

სამების საკათედრო ტაძარში სამოქალაქო პანაშვიდზე საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი, შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი თეა ახვლედიანი, საქართველოს საკანონმდებლო ხელისუფლების წარმომადგენლები, ვეტერანები და დევნილი საზოგადოება იმყოფებოდნენ, რომლებმაც კიდევ ერთხელ მიუსამძიმრეს გადმოსვენებულთა ოჯახებს და დაღუპულთა ხსოვნას პატივი მიაგეს.

90-იან წლებში აფხაზეთში განვითარებული ტრაგიკული მოვლენების დროს დაღუპული 13 იდენტიფიცირებული პირის ცხედრის (4 სამხედრო და 9 მშვიდობიანი მოქალაქე) გადმოსვენება შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატისა და წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის ერთობლივი ძალისხმევით, ორმხრივი, ქართულ-აფხაზური საკოორდინაციო მექანიზმის ფარგლებში გახდა შესაძლებელი.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე რუსლან აბაშიძე, მთავრობის თავმჯდომარის მოადგილე ანზორ მარგიანთან და აფხაზეთის მთავრობის წევრებთან ერთად, 90-იან წლებში განვითარებული ტრაგიკული მოვლენების დროს დაღუპული სამხედრო პირის დაკრძალვის ცერემონიალს დაესწრო.

სამების საკათედრო ტაძარში სამოქალაქო პანაშვიდზე საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი,  შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი თეა ახვლედიანი, საქართველოს საკანონმდებლო ხელისუფლების წარმომადგენლები, ვეტერანები და დევნილი საზოგადოება იმყოფებოდნენ, რომლებმაც კიდევ ერთხელ მიუსამძიმრეს გადმოსვენებულთა ოჯახებს და დაღუპულთა ხსოვნას პატივი მიაგეს.

დაღუპულთა სამოქალაქო პანაშვიდი სამების საკათედრო ტაძარში ორი დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა. გადმოსვენებული ერთი მებრძოლის, დავით ზაქარაიას ნეშტი დღეს დიღმის ძმათა სასაფლაოზე სამხედრო პატივით დაკრძალეს.

90-იან წლებში აფხაზეთში განვითარებული ტრაგიკული მოვლენების დროს დაღუპული 13 იდენტიფიცირებული პირის ცხედრის (4 სამხედრო და 9 მშვიდობიანი მოქალაქე) გადმოსვენება შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატისა და წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის ერთობლივი ძალისხმევით, ორმხრივი, ქართულ-აფხაზური საკოორდინაციო მექანიზმის ფარგლებში  გახდა შესაძლებელი.